Onsenoort / Honsoirt / Honds Oort / Hondsoorde

Heden ten dage...

Adres	Abdijlaan 6
Postcode	5253 VP
Plaats	Nieuwkuijk
Gemeente	Heusden
Provincie	Noord-Brabant
Coördinaten RD	141350,412600
Coördinaten WGS84	51.702056,5.190833
Commentaar ?	Uw opmerkingen
Datum gegevens	maandag 14 december 2020
Gezien (12 mnd)	838
Aanpassingen (>2019):	Gewijzigd

Aan de weg van Drunen naar Nieuwkuijk ligt schuin tegenover het crematorium de abdij Mariënkroon. Achter het complex, maar hier nog aan vast gebouwd, staat een imposante rechthoekige woontoren; het enige restant van het verdwenen kasteel Onsenoort.

Geschiedenis

Voldoet aan definitie

voldoet

Typologie	Woontoren
Zichtbare toestand:	Intact

In 1372 brandde het huis af en de verlaten ruïne werd een door de omwonenden als steengroeve gebruikt. In 1382 begon men met de wederopbouw. De toren is herbouwd in 1388 door Jan Kuyst Arent Dirksz. De overgebleven toren van vandaag stamt uit die periode.

Bron: Handschrift

Typologie	Woontoren
Afm. hoofdburcht (m)	13,5 x 10,5
Zichtbare toestand:	Intact
Muurdikte (cm) hoofdgebouw:	250

In de 15e eeuw wordt de toren verhoogd. In de 16e eeuw verliest de toren zijn militaire betekenis. In 1787 werd het kasteel geplunderd en daarna raakte het in verval. In 1823 was er niet veel meer over dan de toren. Er was destijds wel een nieuw huis gebouwd. De paters Cisterciënzers lieten in 1903 een nieuwe abdij tegen de toren aan bouwen. De toren was voorheen voorzien van een weergang welke het veld heeft moeten ruimen, omdat er rond 1906 een verdieping op de toren werd gezet. Ook zijn er vensters dichtgemetseld en muren doorbroken om grote vensters te kunnen zetten. De huidige ingang stamt uit de twintigste eeuw.
In het genoemde handschrift vinden we Gerlach de Rovere als heer van Waalwijk, Drunen, Onsenoort en Vlijmen. In 1359 vinden we Jan van den Plassche, bastaardzoon van hertog Jan I van Brabant, als heer van Onsenoort. Datzelfde jaar verkocht hij het kasteel aan Jan Paulusz van Heusden. Rutger van Ouden kocht in 1368 de heerlijkheid met kasteel. In 1372 stak Brabander Jan van Nederveen het huis in brand, waardoor het huis grotendeels verwoest werd. In 1374 kwamen Wenceslaus en Johanna van Brabant met Albrecht van Beieren overeen de grensverschillen aan scheidsrechters over te laten. Aldus geschiedde in dezen bepaalde dat zelfde jaar dat Vlijmen en Engelen tot het Land van Heusden behoorden, Holland dus. In 1382 werd Jan Cuijst beleend met de heerlijkheid Onsenoort en begon dankzij financiële steun van hertog Albrecht gelijk met de opbouw van het kasteel. Tot 1583 bleef de heerlijkheid in bezit van het geslacht Cuijst van Wijck. Via vererving kwam het in handen van de familie Van Malsen. Vrouwe of heer van Onsenoort waren van 1680-1800:
Charles van Malsen 1638-1673 .
Gerard van Poelgeest (1) erft van zijn vader Gerard van Malsen) 1673-1679.
Gerard van Poelgeest (2) 1679-1690.
Mattheus Hoeufft (koopt Onsenoort en Nieuwkuijk van de in financiele moeilijkheden verkerende Maria van Merode moeder van Gerard )) 1690-1720.
Constantinus Hoeufft (erft Onsenoort en Nieuwkuijk van zijn vader) 1720-1732 .
Philip Hoeufft (erft van zijn broer Constantinus) 1732-1743 .
Johan Half Wassenaer (koopt de Heerlijkheden Nieuwkuijk en Onsenoort van Philip Hoeufft) 1743-1782 .
Bernardus Half Wassenaer ( erft van zijn vader Johan) 1782-1810.
In 1787 werd het kasteel geplunderd en raakte het in verval. In 1823 was er niet veel meer over dan de toren. Er was destijds wel een nieuw huis gebouwd. In 1903 kwamen de paters.Kasteel Onsenoort lag op de grens tussen Brabant en Holland, waardoor het een grote rol speel in de grensgeschillen tussen de beide gebieden, en had hier dan ook veel van te lijden.

Verwijzingen

URL Historisch	Onsenoort
Wikipedia	Onsenoort
Castlephoto	Kasteel Onsenoort
Kastelenlexicon	0188
Rijksmonumentnr	37878

meer...