Heden ten dage...
| Plaats | Haps |
| Gemeente | Land van Cuijk |
| Provincie | Noord-Brabant |
| Coördinaten RD | 188149,411410 |
| Coördinaten WGS84 | 51.690483,5.866617 |
| Commentaar ? | Uw opmerkingen |
| Datum gegevens | do 7 april 2022 |
| Gezien (12 mnd) | 410 |
| Aanpassingen (>2019): | Gewijzigd |
Locatie:
Iets ten zuiden van het kasteel ligt de boerderij Gravenhof die bij het kasteel gehoord heeft.
Over van middeleeuwse toestand:
Verdwenen. Op een kaart uit 1738 is nog te zien dat het kasteel uit twee eilanden bestond.
Geschiedenis
| Voldoet aan definitie | voldoet |
Etymologie:
Het huis genoemd naar de plaats waarbij het gelegen was. Haps (Keltisch) is de nieuwe benaming van ‘appa’ wat met water heeft te maken.
(Bouw)fase 1 - 1347 t/m 1523
| Zichtbare toestand: |
Intact |
| Meerdere grachten: |
Ja |
| Bewoond door: |
Familie |
In 1347 verblijven Reinoud ‘de Zwarte’ van Gelre en Otto van Cuijk op het huis, zodat het destijds al bestaan moet hebben. Na de Franse tijd verdween het huis van de kaart, maar tot diep in de negentiende eeuw heeft er nog muurwerk overeind gestaan. De fundamenten zitten mogelijk nog in de grond.
In 1523 was er mogelijk al geen sprake meer van een bewoonbaar huis, want de voorlaatste vermelding van het huis komt uit 1523 (nr. 2034 uit de Regestenlijst) waar wordt gesproken over de verwoesting van Huys Haps.
(Bouw)fase 2 - 1523 t/m heden
| Zichtbare toestand: |
Ondergronds |
Bezitgeschiedenis:
De heren van Haps komen zijdelings al voor rond het jaar 1275. De heerlijkheid Haps was afhankelijk van de heren van Cuijk en was volgens Zutphens leenrecht sterk gebonden aan Gelre. De eerste bekende heer van Haps is Hendrick van Hoeps, welke vermeldt wordt in 1322. Na Hendrick vinden we Gijsbert van Haps na 1346, en vervolgens Jutta van Haps, waarna de heerlijkheid over gaat in handen van de familie Berlair. In 1417 gaat de heerlijkheid over op de Gelderse hertogen. Bastaard Eduard van Gulik wordt met Haps beleend. Na de nodige strubbelingen tussen de geslachten Beli, Van Egmondt, Van Meer en Van Virneburg komt Haps uiteindelijk in 1523 in handen van Oswald van den Bergh, heer van Boxmeer. Via verervingen komt het huis via de familie van den Bergh in handen van de familie von Hohenzollern Sigmaringen.
Archeologisch onderzoek:
AMK-terrein 565
Verwijzingen
Algemeen:
Tekst: Peter van de Wielen.
Afbeeldingen:
Onbekend; een kaart uit 1738, op het gemeentehuis aanwezig, geeft in grove lijnen de omtrekken van het kasteel met de grachten weer.
Publicaties:
A. Buesink - Gemeente Cuijk en Mill en Sint Hubert Plangebied persleiding Achterdijk-RWZI te Haps, 2015 -- blz 16-18 (met illustratie)
M. van Boven - Kastelen in Brabant; van burcht tot landhuis, 1982 -- blz 151
K.A. Kalkwiek - De hertog en zijn burchten, 1976 -- blz 170 (Haeps)
A.J. van der Aa - Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, 1839 -- DL.V 127