Heden ten dage...
Adres | Croylaan 14 |
Plaats | Aarle-Rixtel |
Gemeente | Laarbeek |
Provincie | Noord-Brabant |
Coördinaten RD | 171500,390200 |
Coördinaten WGS84 | 51.500192,5.625039 |
Toegankelijk | Niet Toegankelijk |
Commentaar ? | Uw opmerkingen |
Datum gegevens | vr 22 mei 2009 |
Gezien (12 mnd) | 512 |
Aanpassingen (>2019): | Gewijzigd |
Locatie:
Ten noorden van Stiphout, halverwege de weg naar Aarle-Rixel. Aan het eind van een lange oprijlaan te midden van een beschermd natuurgebied, ten westen van de Zuid-Willemsvaart
Functies:
kantoor
trouwlocatie
zalenverhuur / vergaderingen
Over van middeleeuwse toestand:
Het gebouw heeft een zeer ongewoon karakter dat doet denken aan de Nederrijnse baksteenarchitectuur, wat in Brabant zeer zelden voorkomt. De voorzijde wordt gedomineerd door de ingangspartij, die bestaat uit torens van verschillende vorm en hoogte, verbonden door een recht middenstuk. Rechts van de rechter toren een woonvleugel die aan het uiteinde hiervan een naar voren gewende trapgevel heeft, en wordt besloten door een derde toren. Op het dak van de woonvleugel bevindt zich een dakruitertje. Haaks op de voorgevel staat rechts een langgerekt bouwhuis en aan de weg naar Stiphout bevindt zich nog een poortgebouwtje.
Geschiedenis
Voldoet aan definitie | twijfel over verdedigbaarheid |
Etymologie:
Het huis werd vernoemd naar Jacob van Croy.
(Bouw)fase 1 - 1477 t/m 1494
Typologie |
Zaaltoren |
Zichtbare toestand: |
Intact |
Het kasteel is gebouwd tussen 1440 en 1477. In 1477 kocht Jacob van Croy het kasteel van Rutger van Erp.
In 1494 is het kasteel uitgebreid tot de huidige omvang.
"eene van de voornaamste casteelen van gans Peellant, seer massief van muerenn met vier stercke toorens aen het bovenste huys ende twee aen het bassecourt met schoone grachten daerom" aldus Philips van Leefdael.
Typologie tekst:
Het kasteel heeft nooit een verdedigende functie gehad. Het werd voornamelijk als buitengoed gebruikt.
(Bouw)fase 2 - 1494 t/m heden
Typologie |
Rechthoekig kasteel |
Zichtbare toestand: |
Intact |
Bouwgeschiedenis:
Het oudste gedeelte is de noordzuidvleugel met uit het midden van de vijftiende eeuw, maar er werd waarschijnlijk gebruik gemaakt van ouder muurwerk. De achtkantige toren zou zelfs uit 1400 zijn. De voorpoort met de twee hoektorens stammen uit 1500, evenals de zuidgevel en de achtkantige hoektoren. In het midden van de achttiende eeuw werd er aansluitend aan een gekanteelde trapgevel in dezelfde stijl nog een trapgevel aan toegevoegd. In 1790 werden de torens verbouwd.
Bezitgeschiedenis:
Jacob van Croy, domheer van Keulen en Luik wordt in 1477 als eigenaar genoemd. Zijn bezittingen komen via vererving in handen van de familie Glymes. Begin zestiende eeuw is de familie Oudaert eigenaar. Via de familie Dobbelsteen komt het kasteel in handen van de familie Hambroek. Een hele reeks eigenaars volgt dan, tot het kasteel in 1779 in bezit komt van Johan Carel Gideon van der Brugghen en zijn echtgenote Margaretha Gertruda Falck. De laatstlevende dochter Constance van der Bruggen bekeerde zich in 1871 tot het katholieke geloof en vermaakte het kasteel bij haar dood in 1873 aan de armen van Stiphout. Het huis werd een verpleeghuis voor ouden-van-dagen en hulpbehoevenden, en bleef dat tot 1977.
Verwijzingen
Afbeeldingen:
-Croy gezien vanuit het zuidoosten, tekening, C. Pronk, 1756, Tilburg, KUB
-Croy, lijncliche, A. Sassen, 1889, Tilburg, KUB G 87/820.11 Croy (6)
-Croy, tekening, anoniem, 1735, Tilburg, KUB G 87/820.11 (3)
Publicaties:
Wies van Leeuwen - De mooiste kastelen en voorname huizen van Noord-Brabant, 2019 -- blz 40-42 (met illustratie)
A.G. Oldenmenger - Kasteel Croy bij Aarle-Rixtel, veel complexer dan gedacht, 2018 -- blz 55-72 (met illustratie)
Esther Becx - Kastelengids van Noord-Brabant, 1999 -- blz 163 - 165 (met illustratie)
M. van Boven - Kastelen in Brabant; van burcht tot landhuis, 1982 -- blz 91 (met illustratie)
meer...
F.M. Eliens - Kasteel Croy, 1981 -- blz 1 - 40 (met illustratie)
Anton van Oirschot - Middeleeuwse kastelen van Noord-Brabant : Hun bewoners en bewogen geschiedenis, 1981 -- blz 148 - 155
D. Kransberg - Kastelengids van Nederland, 1979 -- blz 183 (met illustratie)
H.S. Haasse - Het versterkte huis; kastelen in Nederland, 1952
A. Loosjes - Kasteelen buitenplaatsen tuinen en parken van Nederland, deel 3, 1923 (met illustratie)
A.J. van der Aa - Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, 1839 -- DL.III 136