De Singeltjes / De Haagse Beemden / Van Burgst

Heden ten dage...

Plaats Prinsenbeek
Gemeente Breda
Provincie Noord-Brabant
Coördinaten RD 109480,402840
Coördinaten WGS84 51.612914,4.730389
Bestemming Recreatie
Commentaar ? Uw opmerkingen
Datum gegevens woensdag 21 juli 2021
Gezien (12 mnd) 132
Aanpassingen (>2019): Gewijzigd
 
Kastelen in de omgeving

Geschiedenis

voldoet
(Bouw)fase 1 - 1200 t/m 1500
Typologie Ronde of ovale burcht
Zichtbare toestand: Intact
Meerdere grachten: Ja
Bewoond door: Familie
De burcht van Burgst lijkt een hoogmiddeleeuwse ronde waterburcht waarvan het ontstaan rond 1200 wordt gedateerd. Het kasteel werd omringd door een dubbele gracht. De voorburcht ligt onder de boerderij, de tegenwoordige Grote Hoeve. Op het centrale eiland, dat amper ophoging kende en dus geen motte was, heeft een blokhuis gestaan; ooit een houten gebouwtje dat omstreeks 1500 werd vervangen door een stenen kamer.
Bron: [NKS-lexicon]
(Bouw)fase 2 - 1500 t/m 19e eeuw
Typologie Buitenplaats
Zichtbare toestand: Intact
Meerdere grachten: Ja
Bewoond door: Familie
(Bouw)fase 3 - 19e eeuw t/m heden
Typologie < Geen >
Zichtbare toestand: Grachtenrestant
Meerdere grachten: Ja

Bouwgeschiedenis:

De eerste vermelding vinden we in een document uit 1265. Oorspronkelijk bestond het goed uit drie grote boerderijen. Twee hiervan stonden op een verhoging, die was omringd door een wal. Het oorspronkelijke kasteel wordt genoemd in 1304 en was omgeven door singeltjes. Deze waren bedoeld om het huis tegen overstromingen te behoeden. Het Blokhuis, zoals het in de vijftiende eeuw genoemd werd, was een bescheiden woning, bewoond door de Heren van Burgst, die niet in staat waren een echt kasteel te bouwen, maar desondanks wel onafhankelijk bleven van de Heer van Breda.

Bezitgeschiedenis:

Na het overlijden van haar dierbare vader op 24 mei anno 1452, erft zij diens leenen, althans het merendeel er van, want haar jongere zuster Johanna erfde de Heerlijkheid Burgst onder Prinsenhage bij Breda. Dit was een goed dat reeds geruime tijd in het bezit van de familie Van der Merwede was.

Historische betekenis:

In Princenhage waren er twee complexen: Burgst, dat sinds 1310 in de tak van Jan Uten Houte beland was, en Ten Houte, dat aan Aart van den Houte kwam. Burgst omvatte een 200 ha grond voor drie hoeven, en in 1430 ruim 40 hectare lenen en ruim 200 ha cijnsgoederen. Het centrum was een blokhuis dat hertogelijk leen was. De rest van Burgst was in 1468 een leen van Breda, maar zou ooit allodium geweest zijn.

Archeologisch onderzoek:

Naast de Kleine Hoeve bij Burgst (Haagse Beemden) zijn 2 proefsleuven gegraven. Het gebied ligt op de grens van de Hoge akker en de lager gelegen gronden en maakt deel uit van het landgoed Burgst, dat weer is voortgekomen uit de middeleeuwse heerlijkheid Burgst. In de proefsleuven zijn enkele greppels met materiaal uit de Nieuwe tijd aangetroffen. In de jaren '80 zijn er bij veldkarteringen rond het landgoed opvallend veel vuurstenen werktuigen en aardewerkscherven uit de Romeinse tijd gevonden.
Opgraving NJBG 1969 o.l.v. ROB.

Verwijzingen

URL Historisch Burgst
Kastelenlexicon 1704
 

Publicaties:

A.G.M. Spiekhout - Kastelen met een meervoudige ronde omgrachting, 2012 -- blz 75

A.G.M. Spiekhout - Tussen wal en gracht : Een classificerend en vergelijkend onderzoek naar de vorm en functie van het laatmiddeleeuwse kasteelcomplex 'de Waterburcht' te Eelde, 2010 -- blz 23,25 (met illustratie)

M. van Boven - Kastelen in Brabant; van burcht tot landhuis, 1982 -- blz 148

A.I.J.M. Schellart - Ronde burchten in Nederland III, 1960 -- blz 20

A.J. van der Aa - Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, 1839 -- Deel II, blz 838