Huis te poort Bergeijk / ter Poorte

Heden ten dage...

Plaats Bergeijk
Gemeente Bergeijk
Provincie Noord-Brabant
Coördinaten RD 153805,369951
Coördinaten WGS84 51.3188,5.370067
Commentaar ? Uw opmerkingen
Datum gegevens zondag 29 november 2020
Gezien (12 mnd) 523
Aanpassingen (>2019): Gewijzigd
 

Locatie:

Het huis lag ten oosten van de straat Lijnt en het riviertje de Keerschop.

In de literatuur (Archis AMK nummer en KNOB bulletin) wordt hier foutief de toponiem 'Het Hof' aan gekoppeld, maar dat is een ander object wat nabij de kerk gelegen was en waarvan niet geheel zeker is of het daadwerkelijk ooit een kasteel is geweest.
Kastelen in de omgeving

Over van middeleeuwse toestand:

Het voormalige kasteelterrein is sinds 2013 onderdeel van het wandelgebied ‘Luchtkasteel’. De
geschiedenis van het kasteel weer wat zichtbaar gemaakt d.m.v. een informatiebord en een gedeelte van de voormalige gracht is in de vorm van een wal te zien.
In het Eichamuseum in Bergeijk worden sinds kort vondsten van het kasteel tentoongesteld in een vitrine met o.a. dakleijen, stukken glas in lood en diverse resten van aardewerk

Geschiedenis

Voldoet aan definitievoldoet
(Bouw)fase 1 - 1491 t/m 18e eeuw, 4e kwart
Zichtbare toestand: Intact
Meerdere grachten: Nee
Het huis stamt waarschijnlijk uit de late middeleeuwen. Eind zestiende eeuw was het huis niet meer dan een ruïne. In 1587 wordt Laurentius van Brussel opgedragen het kasteel te herstellen en te fortificeren. Dit hield waarschijnlijk de aanleg van wallen en grachten in. In 1592 worden er pogingen gedaan om de fortificatie ongedaan te maken, wat dan uiteindelijk ook gebeurt door Mondragon. Het huis werd ongemoeid gelaten. In 1791 werd het bouwvallige huis nog als boerderij gebruikt. Kort daarop werd het afgebroken. Waarschijnlijk betrof het hier een deel van het poortgebouw of voorburcht, wat de naam Huis de Poort verklaart. In 1843 werden de grachten bijna geheel gedempt, en werden de fundamenten geheel uitgegraven. [Peter vd Wielen]
(Bouw)fase 2 - 18e eeuw, 4e kwart t/m heden
Zichtbare toestand: Grachtenrestant
Meerdere grachten: Nee

Bezitgeschiedenis:

In 1491 zou ene Bartholomeus van Eyck eigenaar zijn van het huis Berch Eyck. Later werd het eigendom van de familie Bacx. De kinderen van Hubrecht Bacx verkochten het kasteel in de jaren 70 van de zestiende eeuw aan Johan van Esch, schout van Kempenland. Na diens overlijden in 1587 wordt Nicolaes de Pundere, schout van Steenbergen, als commandant aangesteld op het kasteel. De Pundere verlaat in 1590 het huis, waarna zijn plaats ingenomen wordt door Albert Dachverlies, schout van Kempenland. In 1592 wordt Bergeijk inclusief kasteel ingenomen door prins Maurits. In 1788 kwam het inmiddels vervallen huis in handen van Francis Ermen, die het grotendeels liet afbreken [Peter vd Wielen].

Verwijzingen

Kastelenlexicon 0141
 

Publicaties:

Bas Aarts - Een opmerkelijke lijst van kastelen in de meierij van 's Hertogenbosch uit de zeventiende eeuw, 2017 -- blz 27-28

D. Vangheluwe - Bergeijk, een reactie, 1989

J.W. Hagen - "Bergeijck daer is een huys van outs t'casteel genaempt", 1989 -- blz 63-101 (met illustratie)

M. van Boven - Kastelen in Brabant; van burcht tot landhuis, 1982 -- blz 146

A.J. van der Aa - Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, 1839 -- DL.II 318