Schagen / Scagha
Heden ten dage...
| Adres | Torenstraat |
| Plaats | Schagen |
| Gemeente | Schagen |
| Provincie | Noord-Holland |
| Coördinaten RD | 115200,533300 |
| Coördinaten WGS84 | 52.785606,4.797267 |
| Bestemming | Recreatie |
| Commentaar ? | Uw opmerkingen |
| Datum gegevens | zaterdag 15 december 2018 |
| Gezien (12 mnd) | 1141 |
Functies:
zalenverhuur / feesten
hotel / restaurant
restaurant
trouwlocatie
zalenverhuur / vergaderingen
Over van middeleeuwse toestand:
Omgracht terrein, waarop twee ronde hoektorens met rondboogfriezen en achtzijdige spitsen. In 1920 afgebroken.
Geschiedenis
| Voldoet aan definitie | twijfel over verdedigbaarheid |
Etymologie:
Op zoek naar de verklaring van de naam van Schagen komen we verschillende betekenissen tegen. Een wat oudere verklaring luidt dat de naam Scagha een connectie heeft met het woord 'scheg', (=uitspringende kin, kleine kiel), waarbij tevens een vergelijking is te trekken met het oudnoorse woord oudnoorse woord 'skagi' (=uitspringende landpunt).
Ook in het etymologisch woordenboek van de Vries komen we dit soort betekenissen voor het woord 'scheg' tegen:
wigvormig stuk hout
verbreding van voor- en achtersteven
scherpe kin (gewestelijk betekenis)
dikke snee brood
In ieder geval iets dat "uitsteekt". Zo bestaat ook de deense plaatsnaam 'Skagen', dat is afgeleid van eerder genoemde oudnoorse 'skagi'. Kortom de naam Schagen zou dus oorspronkelijk de betekenis hebben van 'uítstekend of uítspringend stuk land' of 'landtong'. Dit zou dus duiden op een relatie met de zee. Op zich is het niet zo vreemd, want Schagen was in vroegere tijden inderdaad naast de zee gesitueerd.
Een andere verklaring die wij tegenkomen is de mogelijkheid dat naam 'Scagha' identiek is met het oudnederlandse woord 'scaga' (=bosje). Vergelijkbaar met het oudengelse woord 'sceaga'. De naam Scagha zou dus ook ontleend kunnen zijn aan de betekenis: 'bij het bos(je)'.
De naam Scagha komt voor het eerst voor in bronnen van voor 989, duidend op zes hoeven, die zijn overgemaakt aan de abdij van Egmond. De theorie dat er een permanente nederzetting was vanaf de 10e eeuw, wordt bevestigd door de aanwezigheid van een aantal belangrijke woonheuvels in en rond Schagen.
Ook in het etymologisch woordenboek van de Vries komen we dit soort betekenissen voor het woord 'scheg' tegen:
wigvormig stuk hout
verbreding van voor- en achtersteven
scherpe kin (gewestelijk betekenis)
dikke snee brood
In ieder geval iets dat "uitsteekt". Zo bestaat ook de deense plaatsnaam 'Skagen', dat is afgeleid van eerder genoemde oudnoorse 'skagi'. Kortom de naam Schagen zou dus oorspronkelijk de betekenis hebben van 'uítstekend of uítspringend stuk land' of 'landtong'. Dit zou dus duiden op een relatie met de zee. Op zich is het niet zo vreemd, want Schagen was in vroegere tijden inderdaad naast de zee gesitueerd.
Een andere verklaring die wij tegenkomen is de mogelijkheid dat naam 'Scagha' identiek is met het oudnederlandse woord 'scaga' (=bosje). Vergelijkbaar met het oudengelse woord 'sceaga'. De naam Scagha zou dus ook ontleend kunnen zijn aan de betekenis: 'bij het bos(je)'.
De naam Scagha komt voor het eerst voor in bronnen van voor 989, duidend op zes hoeven, die zijn overgemaakt aan de abdij van Egmond. De theorie dat er een permanente nederzetting was vanaf de 10e eeuw, wordt bevestigd door de aanwezigheid van een aantal belangrijke woonheuvels in en rond Schagen.
(Bouw)fase 1 - 1440 t/m 1820
| Typologie | Rechthoekig kasteel |
| Zichtbare toestand: | Intact |
Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat de muren nergens dikker waren dan 70cm. Dat is voor die tijd een nauwelijks verdedigbaar kasteel.
Bron: Er was mogelijk rond 1300 een houten voorganger.
(Bouw)fase 2 - 1820 t/m heden
| Typologie | Rechthoekig kasteel |
| Zichtbare toestand: | Ruïne |
Bouwgeschiedenis:
In 1168 werd Schagen door Heer Allard van Egmond verbrand. In 1477 nam de Stadhouder van Holland het kasteel in.
Verwijzingen
| URL Commercieel | Slot Schagen | Wikipedia | Schagen | Castlephoto | Kasteel Schagen | Kastelenlexicon | 1794 | Rijksmonumentnr | 33059 |
Algemeen:
De teksten zijn met toestemming overgenomen van Ben Dijkhuis, Middeleeuwse Dwangburchten
http://home.planet.nl/~dijkh287/kastelen/index.htm
http://home.planet.nl/~dijkh287/kastelen/index.htm
Publicaties:
Christian Bertram - Noord-Hollands Arcadia; ruim 400 Noord-Hollandse buitenplaatsen in tekening, 2005 -- blz 277-279 (met illustratie)
A. van Benthem - Schagen, Slot Schagen: Aanvullend Archeologisch Onderzoek en Archeologische Begeleiding, 2004
Ben Dijkhuis - De Middeleeuwse dwangburchten van West-Friesland en Alkmaar, 2002 (met illustratie)
Frans Diederik - Slot Schagen, 2002 -- blz 1-143 (met illustratie)
P.A.M.M. van Kempen - Slot van Schagen, gemeente Schagen: een archeologisch onderzoek, 2000
L. Kooijmans - Pronk met Pen en Penseel : Cornelis Pronk (1691-1759) tekent Noord-Holland, 1997
Fred Timmer - Een adelijke erfkwestie in Schagen, 1993 -- blz 3-6 (met illustratie)
Kastelenstichting Holland en Zeeland - Kastelenstichting Holland en Zeeland, 1986 -- blz 3 - 3 (met illustratie)