Schuilenburg / Schulenborg / Schalenberg

Heden ten dage...

Plaats Almelo
Gemeente Almelo
Provincie Overijssel
Coördinaten RD 239100,486440
Coördinaten WGS84 52.359322,6.62237
Bestemming Landbouw
Commentaar ? Uw opmerkingen
Datum gegevens wo 24 februari 2021
Gezien (12 mnd) 620
Aanpassingen (>2019): Gewijzigd
 

Locatie:

Aan de westzijde van Almelo, Ten oosten van het Twentekanaal.

Kastelen in de omgeving

Geschiedenis

Voldoet aan definitievoldoet niet, niet particulier
(Bouw)fase 1 - 1123 t/m 1229
Typologie Walburcht
Afm. totaal terrein (m): 220 x 110
Zichtbare toestand: Intact
Afmetingen toelichting:
Het complex heeft nu een ovale vorm van circa 220 bij 110 meter en wordt omgeven door een gracht. Het complex steekt ongeveer 1 tot 3 meter boven het maaiveld uit. Binnen de gracht ligt in het westen een ronde verhoging van circa 3 meter en een diameter van 60 tot 70 meter en in het oosten een verhoging van 1 tot 1,5 meter.De aanleg en de gevonden potscherven pleiten voor een ontstaan in de 11e of 12e eeuw. De Schulenborg wordt het eerst vermeldt in de Rijkskroniek.
Terrein van zeer hoge archeologische waarde (beschermd) met de resten van de voormalige burcht Schuilenburg of Schulenborg. De burcht lag op een zandverhoging in een moerassig gebied en is aan het begin van de 12e eeuw gebouwd onder bevel van de Bisschop van Utrecht als een vesting. In 1229 is de burcht afgebroken.
(Bouw)fase 2 - 1229 t/m heden
Typologie < Geen >
Zichtbare toestand: Ongelijk terrein

Archeologisch onderzoek:

Er wordt vanuit gegaan dat de eerste hoogte de hoofdburcht moet zijn geweest en de tweede de voorburcht. Beide verhogingen zijn aangelegd op natuurlijke zandkoppen en zouden van elkaar zijn gescheiden door een 25 tot 30 meter brede gracht.
Een booronderzoek in 2001 heeft nieuwe gegevens over het terrein opgeleverd. De zandkop waarop de hoofdburcht is gebouwd, was van nature een soort kom, die is opgevuld zodat een plateau ontstond. Op het plateau zelf zijn sporen van bewoning aangetroffen, maar langs de buitenzijde van het plateau niet. Mogelijk duidt dit op de aanwezigheid van een wal, maar daarvoor zijn geen aanwijzingen gevonden. Het plateau is naderhand opgehoogd, maar helaas zijn geen uitspraken te doen hoe hoog de heuvel uiteindelijk moet zijn geweest. Rond het terrein is op zeker moment een gracht aangelegd met een breedte van 5 meter. Ook duidelijk is geworden dat het terrein van de voorburcht nooit is opgehoogd. Nadat de burcht is afgebroken, blijkt het terrein in gebruik genomen te zijn als akker: er is een esdek ontstaan met een dikte van 50 tot 70 centimeter. De gracht is opgevuld met zand, waarschijnlijk afkomstig van het terrein van de hoofdburcht. Zodoende is de bewoningslaag op de hoofdburcht verdwenen. Door het eeuwenlange ploegen verdween deze laag eveneens op het terrein van de voorburcht.

Verwijzingen

URL Historisch Kastelen In Overijssel
Castlephoto Kasteel Schuilenburg
 

Publicaties:

A.G.M. Spiekhout - Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht, 2020 -- blz 536-538

Hans Louis Janssen - 1000 jaar kastelen in Nederland, 1996 -- blz 26 (met illustratie)

R.H.J. Klok - Archeologisch reisboek voor Nederland, 1977 -- blz 126-129 (met illustratie)

A.D. Verlinde - Datering v twee Twentse vluchtburchten, 1975 -- blz 59-64