Geschiedenis
| Voldoet aan definitie | voldoet |
Bouwgeschiedenis:
(Bouw)fase 1 - 14e eeuw, 4e kwart t/m 15e eeuw, 3e kwart
| Typologie |
Zaaltoren |
| Zichtbare toestand: |
Intact |
Aan het eind van de veertiende eeuw stond aan de Zegwaartse Dorpsstraat kasteel Palenstein. Het kasteel is tussen 1370 en 1398 gebouwd door Willem I van Egmond, heer van Zegwaart. Het landgoed omvatte, naast het omgrachte kasteel, een hofstede (boerderij), 2 morgen land en een boomgaard.
In de tweede helft van de 15e eeuw werd het 14e reeuwse bouwwerk uitgebreid.
Typologie tekst:
[Palenstein,1993]
(Bouw)fase 2 - 15e eeuw, 3e kwart t/m 1887
| Typologie |
Rechthoekig kasteel |
| Zichtbare toestand: |
Intact |
(Bouw)fase 3 - 1887 t/m heden
| Typologie |
< Geen > |
| Zichtbare toestand: |
Ondergronds |
Bezitgeschiedenis:
Tot circa 1485 werd Palenstein bewoond door de ambachtsheer van Zegwaart. Deze stamde uit een oud adellijk geslacht en hield er eveneens een adellijke leefwijze op na. Het kasteel gaf de ambachtsheer de status en aanzien die bij zijn functie hoorden. Vanaf de zestiende eeuw woonde de schout in het kasteel, die het ambacht uit naam van de ambachtsheer bestuurde. Geleidelijk aan werden delen van het landgoed verkocht. De ambachtsheer was vrijwel nooit meer op Palenstein en in de jaren zestig van de zestiende eeuw verkeerde het kasteel in vervallen staat.
Gevonden aardewerk
In 1750 werd de Rotterdamse koopman Joan Osy ambachtsheer van Zegwaart en eigenaar van Palenstein. Hij knapte de gebouwen op het terrein op en stak verder geld in de droogmaking van de Palensteinse polder. Zijn zoon Joan bewoonde Palenstein. In 1778 werd hij door keizerin Maria Theresia tot Rijksridder verheven en drie jaar later ontving hij de Oostenrijkse keizer op Palenstein. Cornelis Osy, zoon van Joan en ook ambachtsheer, liet de gebouwen in 1792 afbreken en bouwde er een buitenhuis met een park. Het huis is in 1888 gesloopt. De gevelsteen bevindt zich in de gevel van verzorgingstehuis De Schoutenhoek aan de Osylaan.
Archeologisch onderzoek:
Tijdens opgravingen (20 nov 2002, Archeologische Werkgroep Zoetermeer) zijn de funderingen van kasteel en hofstede, de grachten en veel gebruiksvoorwerpen uit de vijftiende eeuw teruggevonden.