Ewsum / Ewesheem / Gaykemahuis

Heden ten dage...

Adres	Oostburen 1
Plaats	Middelstum
Gemeente	Eemsdelta
Provincie	Groningen
Coördinaten RD	238800,597050
Coördinaten WGS84	53.353342,6.646153
Commentaar ?	Uw opmerkingen
Datum gegevens	zondag 26 november 2023
Gezien (12 mnd)	640
Aanpassingen (>2019):	Gewijzigd

Geschiedenis

Voldoet aan definitie

voldoet

Zichtbare toestand:

Intact

Als gevolg van de dreiging van Karel de Stoute begon Onno van Ewsum in 1472 een toren te bouwen bij zijn huis.
Het huis is gesloopt in 1863.

Zichtbare toestand:

Ruïne

Het geslacht Van Ewsum was een van de aanzienlijkste Ommelander geslachten in de 14de t/m de 16de eeuw. Oorspronkelijk zetelde dit geslacht op de burcht 'Den Oert' ten noordoosten van Middelstum. De bewoners leefden vaak op gespannen voet met de Groningers. In de 13e eeuw werd hun burcht dan ook door de Groningers verwoest. Later werd op deze plaats een boerenplaats gesticht, Oldenoort geheten. Na de vernieling bouwde Ewe Van Ewsum in de buurt een nieuwe borg, die de naam Ewsum (Ewesheem) kreeg. De eerste grondslagen voor deze nieuwe borg werden gelegd in 1278.
Ewe was gehuwd met Eduarda Onsta. Ze kregen één dochter, Menneke. Dat de naam Ewsum toen niet is verdwenen is te danken aan het feit dat Hiddo Tamminga, die met Menneke trouwde - onder druk van zijn schoonvader - de naam van Ewsum aannam . Hiddo werd later door de hoofdeling Focco Ukena, op een roemloze en laffe wijze gedood. Om het goed te maken gaf Focco toen zijn dochter Bawe ten huwelijk aan de oudste zoon van Hiddo, die naar zijn grootvader Ewo heette.
Onno, een jongere zoon van Hiddo, erfde Ewsum. Hij stichtte ook de havezate Mensinge te Roden.
Deze Onno had een kleinzoon, die ook Onno heette en deze kleinzoon werd de eerste ewsumtoren.png ridder in de Ommelanden, want tijdens zijn reis naar het Heilige Land en Cypres, van 1443-1445, werd hij door de koning van Cypres tot ridder geslagen. Als dank voor zijn behouden terugkeer liet hij in 1445 de kerk van Middelstum herbouwen. En in 1472 was hij de bouwer van de nog bestaande verdedigingstoren bij Ewsum, die tegen de wil van de stad Groningen gebouwd werd. Behalve die toren, bestaat ook het rechter schathuis nog, waar later een boerderij bij is gebouwd.
(tekst Historische kring gemeente Leek)Ewsum bij Middelstum ligt markant in het landschap en was eeuwenlang bezit van de familie Van Ewsum. Ridder Onno van Ewsum bouwde in 1472 de nog aanwezige gevechtstoren. De borg groeide uit tot één van de fraaiste in de Ommelanden. De Napoleontische tijd bracht echter ingrijpende wijzigingen met zich mee die van grote invloed waren op de positie van de Ommelander landadel. De inkomsten liepen sterk terug. De borg raakte in verval en is gesloopt in 1863.

Verwijzingen

Castlephoto	Borg Ewsum
Kastelenlexicon	2806
Rijksmonumentnr	515607

meer...