Waardenburg / Weerdenburg / Hiern
Heden ten dage...
| Plaats | Waardenburg |
| Gemeente | West Betuwe |
| Provincie | Gelderland |
| Coördinaten RD | 146700,427020 |
| Coördinaten WGS84 | 51.831767,5.266539 |
| Commentaar ? | Uw opmerkingen |
| Datum gegevens | ma 21 december 2020 |
| Gezien (12 mnd) | 678 |
| Aanpassingen (>2019): | Gewijzigd |
Locatie:
Ten oosten van de spoorlijn Culenborg - Den Bosch Net binnen de dijk van de Waal
Functies:
kantoor
Over van middeleeuwse toestand:
Aan de grachtzijde is een restant van een laat 13e eeuwse ringmuur. Aan de oostzijde werd in de 14e eeuw een vierkante donjon met traptorentje opgetrokken die in verlaagde vorm nog steeds bestaat. Grotendeel omgrachte hoefijzervormig kasteel met een voorplein. De restauratie is in mei 2009 voltooid.
Geschiedenis
| Voldoet aan definitie | voldoet |
Etymologie:
Burcht aan of in een waard, een buitendijks gebied.
Bouwgeschiedenis:
(Bouw)fase 1 - 1265 t/m 1450
| Typologie |
Woontoren |
| Zichtbare toestand: |
Intact |
Op 5 augustus 1265 gaf graaf Otto II van Gelre toestemming aan Rudolph de Cock om te "timmeren", maar het bouwwerk mocht niet meer kosten dan 300 Leuvense Ponden. De woontoren werd uitgebreid met een ringmuur met aan de zuidzijde een houten zaalgebouw.
De eerste woontoren uit 1265 is waarschijnlijk een houten toren geweest. Hij stond vermoedelijk op het voorplein mogelijk op een motte. In 1283 werd een zaal en een ronde toren opgetrokken (nu verdwenen). In 1355 liet Johan de Cocq, de 4e heer van Waardenburg aan de oostzijde een grote vierkant donjon met ringmuur en een voorburcht bouwen. Deze zware verdedigingstoren had vier verdiepingen.
Typologie tekst:
Op een motte.
(Bouw)fase 2 - 1450 t/m heden
| Typologie |
Polygonale burcht |
| Zichtbare toestand: |
Intact |
De prins van Oranje nam in 1574 het kasteel in, hierbij werd de gehele zuidkant vernield. Het kasteel bleef onbewoond tot 1627. Johan Vijgh wilde de ruïne weer bewoonbaar maken maar moest stoppen wegens geldgebrek. Het huis raakte weer in verval. In 1895 wilde Jacob baron van Pallandt het kasteel bewonen en liet het restaureren.
Verwijzingen
Publicaties:
R. Dell'aira - Van stulpen en rocailles; Ornamenteel beeldhouwwerk en de schelp als leidmotief, 2020 -- blz 65-82 (met illustratie)
Jorien Jas - Kastelen in Gelderland, 2013 -- blz 360-364 (met illustratie)
Jozefien Haagen - Kasteel Waardenburg; weerbaar en veelzijdig, 2009 -- blz 1-144 (met illustratie)
André Viersen - Weerbarstig voortbestaan : Meer dan zeven eeuwen kasteelhistorie, 2009 -- blz 21-51
André Viersen - Bouwhistorisch onderzoek Kasteel Waardenburg, 2006
P.C. de Boer - Voorburcht kasteel Waardenburg, gemeente Neerijnen. Een bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek, 2005
Eric Löffler - Kasteel de Waardenburg door Roelant Savery: een reconstructie, 2001 -- blz 1-5
J.C. Bierens de Haan - Geldersche kasteelen; tot defensie en eene plaissante wooninge, 2000 -- blz 24 (met illustratie)
R. Dell'aira - Over een zeventiende-eeuwse steen van de families Van Bronckhorst en Vijgh in kasteel De Waardenburg, 1999 -- blz 365-366 (met illustratie)
R. Dell'aira - Jkvr. Catharina Martina Baronesse van Pallandt, 1999 -- blz 19-26
R. Dell'aira - De ruïne van kasteel De Waardenburg, 1998 -- blz 26- 34
H.C. Knook - Enkele conclusies van het bouwhistorisch onderzoek van het kasteel Waardenburg, 1993
F.M. Eliens - Middeleeuwse kastelen van Gelderland, 1984 -- blz 231 - 237 (met illustratie)
D. Kransberg - Kastelengids van Nederland, 1979 -- blz 59 (met illustratie)
W. van Poll - Het Kasteel Waardenburg (Slot), 1979 -- blz 18-34
W. van Poll - Het kasteel Waardenburg (vervolg), 1979 -- blz 13-21
W. van Poll - Het kasteel Waardenburg, 1978 -- blz 18-24
E. Zandstra - Kastelen en huizen in de Betuwe, 1962 -- blz 104 - 104 (met illustratie)
H.S. Haasse - Het versterkte huis; kastelen in Nederland, 1952
A.J. van der Aa - Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, 1839 -- DL.12 31
