Heden ten dage...
Adres | Nijenbeekseweg bij 56 |
Plaats | Voorst |
Gemeente | Voorst |
Provincie | Gelderland |
Coördinaten RD | 207900,466800 |
Coördinaten WGS84 | 52.186667,6.161667 |
Commentaar ? | Uw opmerkingen |
Datum gegevens | zaterdag 31 januari 2015 |
Gezien (12 mnd) | 457 |
Aanpassingen (>2019): | Gewijzigd |
Locatie:
Direct aan een dode IJsselarm gelegen.
Functies:
monument
Over van middeleeuwse toestand:
Vervallen monument, niet of slecht geconsolideerd (eigen waarneming, 14/07/1990). Mogelijk in 2013 wordt er begonnen met de conservering van de ruïne.
Geschiedenis
(Bouw)fase 1 - 1266 t/m 1371
Typologie |
Woontoren |
Afm. hoofdburcht (m) |
13 x 11,5 |
Zichtbare toestand: |
Intact |
Materiaal hoofdgebouw: |
Baksteen |
Muurdikte (cm) hoofdgebouw: |
200 |
Bewoond door: |
Familie |
Afmetingen toelichting:
Op kelderniveau 2 m dikke muren.Kort voor 1371 werd de toren verhoogd, een tongewelf aangebracht en de vloerniveau's aangepast. Dit om de verwachte beleg van 1372 te kunnen doorstaan.
(Bouw)fase 2 - 1371 t/m 16e eeuw
Typologie |
Woontoren |
Zichtbare toestand: |
Intact |
Materiaal hoofdgebouw: |
Baksteen |
Muurdikte (cm) hoofdgebouw: |
200 |
Bewoond door: |
Familie |
Na 1543 verloor de toren aan strategische betekenis en werd er meer aandacht geschonken aan de woonfunctie. In het midden van de 16e eeuw werd een woonvleugel aangebouwd.
(Bouw)fase 3 - 16e eeuw t/m heden
Typologie |
Woontoren |
Zichtbare toestand: |
Intact |
Materiaal hoofdgebouw: |
Baksteen |
Muurdikte (cm) hoofdgebouw: |
200 |
Bewoond door: |
Familie |
In 1523 deels afgebroken door hertog Karel van Gelre.
In 1945 werd het gebouw beschoten en liep ernstige schade op. In 2015 is de toren gerestaureerd en voorzien van een degelijk dak.
Aanval(len) op kasteel
1523 -
1945 Bezitgeschiedenis:
De naam komt in 1266 voor het eerst voor in de geschriften, waarschijnlijk was de Nijenbeek reeds in 1230 gebouwd. Het kasteel, dat in zijn beginjaren nog aan alle zijden door de rivier omsloten werd, was in deze tijd nog in het bezit van ene Theodericus (Dirk), ridder en heer van de Nijenbeek. Het bestond toen nog slechts uit de woontoren en van enige aanbouwen was nog geen sprake. Spoedig daarna kwam het echter in het bezit van de graven van Gelre, die er honderden jaren lang hun greep op zouden behouden. Vanaf het einde van de veertiende eeuw, werd het kasteel als leen in handen gegeven van het geslacht Van Steenbergen.
Historische betekenis:
In 1343 volgde Reinald III zijn vader op als hertog van Gelre. Enkele jaren na zijn aantreden gebeurde het dat een van Reinalds raadslieden, Gijsbert van Bronckhorst, in conflict kwam met de bisschop van Utrecht. Reinald zag zich gedwongen de zijde van zijn Gijsbert te kiezen, waarop de bisschop van Utrecht steun zocht bij de vijanden van de Bronckhorsten, de Heekerens. Kort daarop echter liep Reinald over naar de zijde van de Heekerens, waarop de Bronkhorsten hun steun zochten bij Reinald’s broer Eduard. De strijd duurde enige jaren met tussenpozen voort, totdat Reinald bij de Slag bij Tiel beslissend werd verslagen en door zijn broer gevangen werd genomen. Hoewel Reinald enige jaren nabij Arnhem gevangen zat, werd hij rond 1365 naar de Nijenbeek overgebracht, waar hij tot aan de dood van zijn broer in 1371 verbleef. Volgens de overlevering liet Reinald zich de culinaire geneugten des levens goed smaken, waardoor hij dusdanig in omvang toenam, dat men bij zijn uiteindelijke vrijlating een stuk uit de muren moest breken om de hertog zijn vrijheid te kunnen geven.