Ter Kleef / Huis te Schoten / Ter Cleve
Heden ten dage...
Adres
Kleverlaan 9
Plaats
Haarlem
Gemeente
Haarlem
Provincie
Noord-Holland
Coördinaten RD x - y
103,791 - 490,058
Coördinaten dec nbr -ol
52.3959470 - 4.6347560
Bestemming
Tuinbouw
Toegankelijk
Op aanvraag
Commentaar? hier
Datum gegevens
vr 28 augustus 2015
Locatie:
In Haarlem -noord gelegen (in het voormalige dorp Schoten). Thans opgenomen in de stadskweektuin.
Functies:
monument
Over van middeleeuwse toestand:
De fundering van de 13e eeuwse zaaltoren en enig opgaand muurwerk. Het opgaand muurwerk is van een keukenvleugel uit de 14e eeuw. Daarnaast zijn er enige overblijfsels van een weermuur.
Geschiedenis
Voldoet aan definitie
voldoet
Etymologie:
Waarschijnlijk vernoemd naar de eigenaresse Margaretha van Kleef, gravin van Holland.
Bouwgeschiedenis:
(Bouw)fase 1 - 1250 t/m 1350
Typologie
Zaaltoren
Afm. hoofdburcht (m)
12,5 x 8,30 m (zaaltoren)
Zichtbare toestand:
Intact
Het kasteel is gebouwd op de westelijke flank van de strandwal die evenwijdig van de kust loopt.
Typologie tekst:
Voor 1250 was het een vrijstaande zaal toren.
(Bouw)fase 2 - 1350 t/m 1450
Typologie
Compacte zaaltoren
Afm. hoofdburcht (m)
12,5 x 8,30 m (zaaltoren)
Zichtbare toestand:
Intact
Na 1375 werd het een compacte zaaltoren. Ook wel een tower-hall genoemd. In twee bouwcampagnes wordt de zaaltoren een L-vormig bouwvolume. Later wordt het een vierkant grondplan met een ringmuur.
(Bouw)fase 3 - 1450 t/m 1573
Typologie
Vierkante of rechthoekige burcht
Zichtbare toestand:
Intact
Op de noordhoek wordt in het midden van de 15e eeuw een noordtoren gebouwd. Vlak voor de verwoesting wordt het geheel gesloten met een tweede traptoren.
(Bouw)fase 4 - 1573 t/m heden
Typologie
Vierkante of rechthoekige burcht
Zichtbare toestand:
Ruïne
Waarschijnlijk net vóór 15 juli 1573 werd het huis te Kleef door de Spanjaarden opgeblazen. De ruïne bestaat uit een 13e eeuwse woontoren (het oudste gedeelte). Het opgaande muurwerk is 1,35 m dik. Een 14e eeuwse keukenvleugel en enige overblijfselen van een weermuur.
Bezitgeschiedenis:
De eerste bewoner is niet bekend. Pieter van Rolland is de oudst bekende bewoner. Vervolgens bewoonde Willem de Bastaard en daarna Willem de Cuser het kasteel. Het kasteel is een leen van de Graaf van Holland. In 1403 werd het huis overgedragen aan Margaretha van Kleef, gravin van Holland. Omstreeks 1500 kwam het in bezit van de Brederode s.
Verwijzingen
Wikipedia
Kastelenlexicon
Rijksmonumentnr
Publicaties:
Cees de Bondt - Adellijke kaatsbanen (1440 - 1800), 2018 -- blz 11
Jan Kamphuis - Huis ter Kleef : Het enige kasteel van Haarlem, 1995 -- blz 1-135 (met illustratie)
A.M. Numan - Het Huis ter Kleef te Haarlem II, 1995 -- blz 152-156 (met illustratie)
A.M. Numan - Het Huis ter Kleef te Haarlem, 1991 -- blz 261-264 (met illustratie)
Jaap Renaud - De ruïne van Huys ter Kleef onder Haarlem, 1990
J.W. Groesbeek - Middeleeuwse kastelen van Noord-Holland, 1981 -- blz 23 - 27 (met illustratie)
D. Kransberg - Kastelengids van Nederland, 1979 -- blz 124 (met illustratie)
A.J. van der Aa - Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, 1839 -- DL.1 67, DL.6 468, DL.10 282
