Kronenburg

Heden ten dage...

Adres Cronenburgerlaan
Plaats Loenen aan de Vecht
Gemeente Stichtse Vecht
Provincie Utrecht
Coördinaten RD 129869,468657
Coördinaten WGS84 52.205731,5.019489
Bestemming Landbouw
Commentaar ? Uw opmerkingen
Datum gegevens wo 26 augustus 2020
Gezien (12 mnd) 620
Aanpassingen (>2019): Gewijzigd
 

Locatie:

Op de westelijke oeverwal van de Vecht. Het stond in de grote weide ten zuiden van de dorpskern van Loenen, ten oosten van de rijksstraatweg. Het kasteelterrein bevindt zich tussen de Bloklaan en de Kronenburgherlaan. Aan het einde van dit laatste weggetje staat nog het vroegere koetshuis.
Kastelen in de omgeving

Geschiedenis

Voldoet aan definitievoldoet
 

Bouwgeschiedenis:

(Bouw)fase 1 - 13e eeuw t/m 1672
Afm. hoofdburcht (m) 25 x 25
Afm. totaal terrein (m): 90 x 270
Afmeting voorburcht (m):50 x 120
Zichtbare toestand: Intact
In 1296 werd het kasteel verwoest als gevolg van de moord op Floris V. In het midden van de 14e eeuw werd het kasteel herbouwd. In 1374 werd het kasteel wederom ernstig beschadigd door de Utrechtenaren. In 1672 werd het kasteel door de Fransen grotendeels verwoest.
Op afbeeldingen uit de 17e eeuw kort voordat de Fransen het kasteel verwoesten, is te zien dat het kasteel een vierkant grondplan had. Een door grachten omringd binnenplein met aan drie zijden afgesloten door muren met kantelen en aan de vierde zijde, de westzijde, door een woonvleugel.
(Bouw)fase 2 - 1672 t/m 1710
Zichtbare toestand: Ruïne
(Bouw)fase 3 - 1710 t/m 1837
Typologie Buitenplaats
Zichtbare toestand: Intact
In 1837 liet Dubois het huis slopen.
(Bouw)fase 4 - 1837 t/m heden
Typologie < Geen >
Zichtbare toestand: Ondergronds

Bezitgeschiedenis:

In 1296 vermeldt Melis Stoke de schrijver van Floris V dat enkele moordenaars van Floris zich op Kronenburg verschanst hadden. Het kasteel werd door de grafelijkheid van Holland verovert en met de grond gelijk gemaakt. De meeste edellieden werd onthoofd. Kronenburg werd een Hollands leen binnen het gebied van de bisschop van Utrecht.
In 1345 beval de Graaf om de stenen te gebruiken voor het kasteel van Vreeland. Midden 14e eeuw werd Kronenburg toch weer herbouwd. Dirk Claeszoon van den Gheyne werd kastelein van het kasteel. Dirk ging zich heer van Kronenburg noemen. In 1374 veroverden de Utrechtenaren het kasteel alsnog . Het ging daarna via verkoop van hand tot hand. Het kasteel was kennelijk niet geheel gesloopt. Het was nog anderhalve eeuw in bezit van de familie van Amstel van Mijnden.

In 1672 werd Kronenburg in opdracht van Prins Johan Maurits versterkt en door 200 Amsterdamse soldaten bezet. De grote overmacht van 1500 Franse soldaten was te veel het kasteel werd ontmanteld. In 1710 werd de ruïne verkocht aan de Leidse patriciër Adriaen Wittert van der Aa, die het kasteel liet verbouwen tot een fraai buitenhuis. Via verkoop kwam het in handen van de familie Moens, de bankier Ijsbrand Balde mr. Jacobus Henricus van Reenen, Gerard van den Burgh en tenslotte de heer Dubois. De heer Dubois wilde graag burgemeester van Loenen worden maar de bewoners waren hiertegen. Dubois was zo boos dat hij verhuisde en in 1837 Kronenburg liet slopen.

Verwijzingen

Wikipedia Kronenburg
Kastelenlexicon 0319
 

Publicaties:

E. Stades-Vischer - Loenen. Geschiedenis en Architectuur, 2000

D.H. de Jager - Loenen : Croonenburg, 2000 -- blz 76-78

Th.A.A.M. van Amstel - De heren Van Amstel 1105-1378, 1999

Hans Louis Janssen - 1000 jaar kastelen in Nederland, 1996

Ben Olde Meierink - Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, 1995 -- blz 269

M.A. Dukes-Greup - Vecht en Veste, 1993

E.B.F.F. Wittert van Hoogland - Bijdragen tot de geschiedenis der Utrechtsche Ridderhofsteden en Heerlijkheden, 1909 -- blz 145-429

A.J. van der Aa - Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, 1839 -- DL.6 656