De(n) Tol

Heden ten dage...

Adres	Hofstedelaantje 1
Postcode	2396 HL
Plaats	Koudekerk aan den Rijn
Gemeente	Alphen aan den Rijn
Provincie	Zuid-Holland
Coördinaten RD	101427,461319
Coördinaten WGS84	52.1375,4.60452
Commentaar ?	Uw opmerkingen
Datum gegevens	di 29 april 2014
Gezien (12 mnd)	648
Aanpassingen (>2019):	Gewijzigd

Geschiedenis

Voldoet aan definitie

voldoet

Zichtbare toestand:

Intact

Het huis is in 1781 afgebroken. Later werd weer een nieuw huis gebouwd dat ook weer deels werd afgebroken.

Zichtbare toestand:

Bevat oude delen

1420 Het middeleeuwse huis, gebouwd omstreeks 1250, was in oorsprong een bescheiden versterking. Dit kasteeltje zou in 1420 door de Kabeljauwen kunnen zijn verwoest. Het is ook mogelijk dat het tijdens het beleg van Leiden in 1574 in brand is gestoken, maar hiervoor is geen bewijs gevonden. Op een kaart van 1565 is het huis afgebeeld, omgeven door een ringgracht. Dit zou er op kunnen wijzen dat het oorspronkelijke kasteel een ronde vorm heeft gehad. Zekerheid hierover is er niet. Wel is zeker dat het in of omstreeks 1590 werd verfraaid.

De tweede fase is die van het Renaissance-slot. Het was een opbouw en/of verdere verfraaiing van het Middeleeuwse huis. Het slot is in 1675 afgebrand. Het werd toen bewoond door Margaretha Helena de la Torre. Zij was zo verknocht aan het Huis Tol, dat ze na de brand op dezelfde plaats een nieuw huis liet bouwen, aanvankelijk dan ook geheten Het Nieuwe Huis Tol. Dit huis was geen herbouwd kasteel, maar een buitenplaats in de stijl van het einde van de 17e eeuw met kenmerken van stedelijke architectuur. Omdat vanaf 1716 het huis niet meer door de opeenvolgende eigenaren werd bewoond, ontstond achterstallig onderhoud. De buitenplaats raakte daardoor in verval en werd in 1781 afgebroken.

Na de afbraak volgde een tussenfase van een kwart eeuw waarna op de fundamenten van de buitenplaats omstreeks 1810 een herenhuis werd gebouwd. Het herenhuis is te beschouwen als de vierde fase van het Huis Tol. Na 1878 veranderde het herenhuis van functie; het werd verbouwd tot boerderij. Aan deze vijfde fase van de woning kwam een einde in 1977 toen de boerderij onder toezicht van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg werd gerestaureerd. Na restauratie werd het gebouw als woonhuis in gebruik genomen, waarmee de zesde fase een aanvang nam. Onder de woning bevinden zich nog de 16e eeuwse keldergewelven, de enige restanten van het oude Huis Tol.

Verwijzingen

Castlephoto	Kasteel Den Tol
Kastelenlexicon	0448
Rijksmonumentnr	23807